S.a kardeşler,
Tercih bila müreccih caizdir: Allah'ın iradesi ya da eşyada yarattığ hayr ve menfaatler ya da Allah'ın iradesine bağlanan çevre, karakter vs. insanın cüz-i ihtiyarîsini zorlamaz. Yoksa insan hep hayrı tercih eder, şerden kaçardı. Görülüyor ki insan her zaman hayrı seçmiyor ve hatta aynı özelliklere sahip hiçbir tercih edici özelliği olmayan iki şeyden birini de tercih edebiliyor.
Tereccuh bila müreccih muhaldir: İnsan, tercihinde- tabiri caizse irade-i külliyeye ihtiyacı yok ama onun tercihini tercih eden, onun tercihini yaratan veya onun tercihini bir başkasına râcih tutan bir iradeye ihtiyacı var. O ise Allahın iradesi ve kuvvetidir.
Örneğin "öldürdü" fiilini ele alalım. Bunu ikiye ayıralım; öldürmek ve ölüm; çünkü öldürdü fiilinin içinde ikisi de var. Bunun birincisi yani "mek" kısmi yani öldürmek ayni öldürmeyi tercih etmek yani öldürmeyi kesbetmek yani öldürmeyi işlemek vs kısmı insana, insanın cüz'i ihtiyarına bakar. Allah; burada kulunu, hiçbir şekilde öldürme fiilini tercihe zorlamaz. Zaten öyle olsa idi niye ayetlerde "öldürme" diye emreder. Buna rağmen bazıları diyor ki Allah, o kulun başına öyle işler getirir ki ve ona öyle şeyler yaşatır ki o adeta Allahın zorlamasıyla öldürür, kaderin mahkumu olur. Hakikatı böyle değildir. İkinci kısma gelirsek, buradaki "ölüm" yani ölümü halketmek yani insanın tercihini, tereccuh ettirmek Allah'a bakar. Öldürmeyi tercih eden insandır, burada hiçbir zorlama yoktur fakat öldürmeyi öldürmemeye racih kılarak ölümü halkeden Allah'tır. Tabir-i caiz ise "-mek" insana aittir fakat "halk" Allah'a aittir. Burada tercih insana, tereccuh Allah'a bakar.
Hayırlı çalışmalar!
Yorumlar
Yorum YapS.a kardeşler, Tercih bila müreccih caizdir: Allah'ın iradesi ya da eşyada yarattığ hayr ve menfaatler ya da Allah'ın iradesine bağlanan çevre, karakter vs. insanın cüz-i ihtiyarîsini zorlamaz. Yoksa insan hep hayrı tercih eder, şerden kaçardı. Görülüyor ki insan her zaman hayrı seçmiyor ve hatta aynı özelliklere sahip hiçbir tercih edici özelliği olmayan iki şeyden birini de tercih edebiliyor. Tereccuh bila müreccih muhaldir: İnsan, tercihinde- tabiri caizse irade-i külliyeye ihtiyacı yok ama onun tercihini tercih eden, onun tercihini yaratan veya onun tercihini bir başkasına râcih tutan bir iradeye ihtiyacı var. O ise Allahın iradesi ve kuvvetidir. Örneğin "öldürdü" fiilini ele alalım. Bunu ikiye ayıralım; öldürmek ve ölüm; çünkü öldürdü fiilinin içinde ikisi de var. Bunun birincisi yani "mek" kısmi yani öldürmek ayni öldürmeyi tercih etmek yani öldürmeyi kesbetmek yani öldürmeyi işlemek vs kısmı insana, insanın cüz'i ihtiyarına bakar. Allah; burada kulunu, hiçbir şekilde öldürme fiilini tercihe zorlamaz. Zaten öyle olsa idi niye ayetlerde "öldürme" diye emreder. Buna rağmen bazıları diyor ki Allah, o kulun başına öyle işler getirir ki ve ona öyle şeyler yaşatır ki o adeta Allahın zorlamasıyla öldürür, kaderin mahkumu olur. Hakikatı böyle değildir. İkinci kısma gelirsek, buradaki "ölüm" yani ölümü halketmek yani insanın tercihini, tereccuh ettirmek Allah'a bakar. Öldürmeyi tercih eden insandır, burada hiçbir zorlama yoktur fakat öldürmeyi öldürmemeye racih kılarak ölümü halkeden Allah'tır. Tabir-i caiz ise "-mek" insana aittir fakat "halk" Allah'a aittir. Burada tercih insana, tereccuh Allah'a bakar. Hayırlı çalışmalar!
29.04.2017